Aziz Vasilyos kilisesi Mustafapaşa’nın 1 km uzaklığında bulunmaktadır. Kilise kuzeyde kalmaktadır. Beyderesi Vadisi’den sonra 20 dakika yürüyerek kiliseye ulaşabilmek mümkündür. Yürürken pek çok peribacası, kaya mezarlar ve kaya barınaklar görülebilmektedir. Daha kiliseye varılmadan önce ziyaretçiler görsel bir şölen ile karşı karşıya gelebilmektedir.
Aziz Vasilios (Aziz Vasilyos )Kilisesi Mustafapaşa Kapadokya
Vadinin doğu cephesinde yaklaşık olarak 50 metre yüksekliğinde olan kiliseyi görebilmek mümkündür. Kilise dünya literatürü içerisinde Aya Vassilios adında girmiştir. Kayadan oyulmuş bir kilisedir. Kat kat olacak şekilde oyulmuştur ve bir manastır kilisesi olarak kullanılmıştır. Bu yapı restorasyon çalışmaları başlamadan önce maalesef bir harabe görünümünde imiş. Sonrasında restorasyon çalışmaları gerçekleştirilmiş ve insanların ziyaret edebilecekleri bir hale getirilmiştir. Günümüzde insanlar rahatlıkla gezebilmektedir.
Her bir mirası ayrı bir değerde olan Kapadokya’nın bu kilisesinin de önemi yüksektir. Kilisenin en önemli özelliği bölgede 20.yüzyıla kadar resimlenmiş olan Post Bizans tarzı tek kaya kilisesi olmasıdır. Bu özelliği ile Kapadokya içerisinde yer alan kiliselerden ayrılmaktadır. Aziz Vasillios tarihi 19.yüzyıl dönemlerine dayandırılmakta, tahmin edilmektedir. Kiliseye merdivenler aracılığı ile inilmektedir. İçerisine ise vadinin üst tarafında kalan küçük bir odadan girilebilmektedir. Zemin katta yer alan Aziz Vasilios Kilisesi mimarisi de oldukça ilgi çekicidir.
Kilise tek sıra dizilmiş nef sütunlara sahiptir. İki bölümden oluşmaktadır. Solda kalan bölüm düz tavana sahiptir, sağda kalan kısım ise beşik tonozlu olarak yapılmıştır. Kilisenin tavanında yer alan naos kubbesinde bulunan Pantokrator İsa tasvirinin altında freskin ressamı GeorgiuYordanidou adı ve 1915 tarihi görülmektedir. Ressamın bu şekilde imza attığı görülmektedir. Aynı ressam tarafından civarda yer alan evlerin duvar resimlerinin yapıldığı da anlaşılmıştır. Resimlerin üzerine attığı imza ile birlikte bu durum anlaşılabilmektedir.
Duvarlarında madalyon içerisinde gösterilen azizler bulunmaktadır. Aynı zamanda havarilerin resimleri de bulunmaktadır. Bu figürler arasındaki Aziz Yuannis freski yalnızca bu kilise içerisinde bulunmaktadır. Freskin yalnızca bu kilisede görülmesi de kiliseyi diğer kiliselerden ayırmakta ve önem kazandırmaktadır. Diğer freskleri ise Hz. İsa ve Meryem ile Vaftizci Yahya’dan oluşmaktadır. Deesis sahnesi resmedilmiştir. Bu fresklerde Hz. İsa figürü de geç dönem fresk anlayışı açısından önem kazanmaktadır. Kilisenin içerisinde yer alan merdivenler ise Beydere’ye açılmaktadır.
Resim sanatının inceliklerini görebilmek ve geçmişin izlerini yakından deneyimleyebilmek için Kapadokya Mustafapaşa sınırları içerisinde yer alan bu kiliseye mutlaka uğranılması gerekmektedir.
Kilisesi’yi gezmek isteyenler Aziz Vasilios kimdir sorusunu sormaktadırlar. Tarih içerisinde büyük bir şahsiyet olarak görülen Aziz Vasilios üçlü ilah anlayışında en büyük üç ariften biri olma özelliğine sahiptir. Tarih ona “büyük” sıfatını layık görmüştür. Kayseri’de yer alan bu arif ilahi bir inayetli Hristiyan bir çevrede büyümüştür. Uzun ve güzel bir eğitim almıştır. Sadece Hristiyanlığın ilk yıllarında değil, genel olarak insanlığın tüm zamanları için mükemmel bir insan olarak görülmektedir. Çokça bilgiye sahip olması, tahsil etmediği bilim dalının bulunmaması gibi özellikleri ile oldukça önemli bir yere sahip olmuştur.
Kilise Kapadokya bölgesi içerisinde diğer kiliseler arasında oldukça farklı bir yere sahiptir. Mimarisi ve duvar resimlerinin geç dönem eserleri içerisinde sayılması nedeni ile Kapadokya bölgesi içerisinde oldukça büyük bir öneme sahip olmaktadır. Duvarlarında başında kral tacı olarak sahnelenmiş olan Hz. İsa’dır. Meryem ve Vaftizci Yahya ile birlikte resmedilen sahne meşhur Deesis sahnesidir. Lazar’ın Dirilişi, Vaftizi ve İsa konuları yer almaktadır. Bunların yanında Atlı Aziz Yorgos, haç ve geometrik desenler de duvar resimleri içerisinde yer almaktadır.
Bu fresklerin yanında tabloyu andırmakta olan çerçeveli resimler de yer almaktadır. Bu resimler üzerinde azizler, azizeler yer almaktadır. Melekler, Çarmıhta İsa, Luka burada yer almaktadır. Bunlarında yanında sadece burada resmedilmiş olan Ürgüplü Aziz Yuhannis yer almaktadır. Bu fresk yalnızca burada bulunmaktadır. Bu nedenle de kilise diğer kiliseler içerisinde farklı bir yere sahip olmaktadır.
Mustafapaşa Köyü pek çok tarihi mekanı ile birlikte oldukça önemli bir yere sahiptir. Buraya ziyarete gelenlerin gezmeden gitmemeleri gerekli olan birkaç mekan bulunmaktadır. Hemen meydanda yer alan Mehmet Şakirpaşa Medresesi gezilmesi gerekli olan ilk mekandır. Kişiler sonrasında bir başka kilise olan Aziz Nikolaos Manastırı’nı ziyaret edebilirler. Köye yakın olan dini yapılardan biridir. Hem Müslüman hem de Hristiyanlar için saygı görmekte olan bir manastırdır. Konstantin Helena Kilisesi de ziyarete açık olan bir başka kilisedir. Cumhuriyet Meydanı’nda bulunmaktadır. İçerisinde yer alan freskler görülmeye değerdir.
Aziz Basil Şapeli kasabanın yaklaşık olarak 2 km uzaklığında bulunmaktadır. İkonaklastik döneme tarihlendirilmiş olan bu yapı iki apsisli ve dikdörtgen planlı bir yapıya sahiptir. Kapadokya’nın en güzel vadilerinden biri olan Saklı Vadi de kesinlikle görülmesi gerekli olan bölgeler içerisinde yer almaktadır. Saklı Vadi adını sahibi Mehmet Balta’dan almıştır. Bu vadi saklanmış gibi bulunması zor bir konumdadır. Bu nedenle bu isim verilmiştir. Köy meydanında güneybatı yönünde ilerlendiğinde vadiye ulaşabilmek mümkün olmaktadır. Vadi girişinde Aziz Grigorios Kilisesi bulunmaktadır. Bazilika tarzında yapılmış olan küçük bir kilisedir. Kilise yıkıldıktan sonra bölgede yaşamakta olan Rumlar tarafından tekrar yapılmıştır. Tek apsislidir ve kilisenin içerisinde iki adet mezar bulunmaktadır. Bu mezarların kilisenin onarımında çalışan kişilere ait oldukları düşünülmektedir. Kapadokya Sanat ve Tarih Müzesi de bu civarlarda gezilmesi gerekli olan bir başka mekandır. 150 yıllık bir konakta kurulmuştur ve Kapadokya kültürünü yansıtan ögeler içermektedir.
Kilise ulaşım yolları gezginler tarafından merak edilmektedir. Kişiler bu eşsiz kiliseyi gezebilmek için kestirme ulaşım yolları araştırmaktadırlar. Aziz Vasilios Kilisesi Nevşehir’e bağlı olan Ürgüp ilçesi içerisinde Mustafapaşa Köyü içerisinde yer almaktadır. Kendisine has özellikleri ile turistlerin ilgisini çekmektedir. Kapadokya gezisi düzenlemekte olan her bir gezgin tarafından mutlaka ziyaret edilmesi gerekli olan mekanlardandır.
Ürgüp ilçesi içerisinde Mustafapaşa Köyü 5 km uzaklıkta, güneyde kalmaktadır. Köy kilise ve manastırları ile ünlüdür. Birbirinden güzel konaklara ve kervansaraylara sahiptir. Bir zamanlar köy içerisinde yaşamakta olan yoğun Rum nüfusunun seçkin miraslarına sahip olmaktadır. Bu nedenle turizm açısından son derece önemli bir yere sahip olmaktadır.
Aziz Vasilis Kilisesi Mustafapaşa Köyü’nün 1 km uzaklığında yer almaktadır. Beydere Vadisi sonrasında yürüyerek 20 dakika içerisinde kiliseye ulaşabilmek mümkündür. Bu yürüyüş ile birlikte bölgede yer alan pek çok peribacası, mezarlıkla ve kaya barınakları kişilere görsel bir şölen sunmaktadır. Kişiler burada yer alan önemli yapıları da yürüyüş esnasında görebilmektedir.
Kilisenin ziyaret saatleri de ziyaret etmek isteyen gezginler tarafından merak edilmektedir. Kilise ziyaretçilerine açık bir şekilde beklemektedir. Kişiler ziyaret saatleri içerisinde istedikleri bir vakitte gezebilmektedirler. Ziyaret saatleri yaz ve kış mevsimlerinde değişiklik gösterebilmektedir. Yaz mevsimlerinde çok daha uzun süreli bir ziyaret saati bulunmaktadır. Kış aylarında ise ziyaret saati biraz daha azalmaktadır. Not: Bizler siziler için daha iyi bir görüntü ve bilgi toplamak amaçlı gittiğimizde kiliseye giden yolun yıkıldığını görmüş bulunmaktayız. Tabelaları takip ederekten en son göçmüş bir yola girdik ve aşağıya inilmesi çok uzak bir yoldan olduğu için kiliseyi ziyaret edemeden geri dönmüş bulunuyoruz. Bu bilginin güncelliği 10.09.2024 yılı tarihli olarak not düşmekte fayda vardır. Umuyoruz ki bir an önce o yolun tamir edilmesidir.
