Özkonak Yeraltı Şehri

Özkonak Yeraltı Şehri Giriş Ücreti, Yol tarifi, Nereye Bağlı, Tarihi

Kapadokya’nın yeraltı şehirlerinden biri olan Özkonak Yeraltı Şehri asırlar öncesinde İdiş Dağı’nın kuzey yamaçlarına, tüf tabasının en yoğun olduğu bir vadi içerisine yapılmıştır. Oluşan tabakanın yumuşak olması öncelikle insanları soğuk ve sıcaklardan korunabilmeyi sağlamaktadır. Sonralarında ise oldukça fazla olan yağmacılıktan korumayı amaçlamaktadır. İnsanlar savaşlar, istilalardan korunabilmek için derine oymaya başladılar ve bu şekilde yeraltı şehirleri açığa çıkmıştır. Nüfusun çoğalması ile birlikte çok daha derinlere doğru oyuklar açılmaya başlanmış, daha alt katmanlara inilmiştir. Volkanik tüf tabası bu yeraltı şehrinin civarında pek çok höyük ve mağara oluşumuna da etken olmuştur.

Kapadokya toprağının altında medeniyetler gizlenmiş bölgelerden biri Özkonak Yeraltı Şehri’dir. Diğerlerine göre çok daha farklı bir yapıya sahiptir. Katlar arasında iletişimi sağlayan uzun ve dar delikler bulunmaktadır. Derinkuyu ve Kaymaklı Yeraltı Şehirlerinde olduğu gibi hava bacaları bulunmaktadır. Su kuyusu, şırahane, mekan girişlerini kapatan sürgü taşları bulunmaktadır. Haberleşmeyi sağlayabilmek adına yapılmış olan uzun ve dar delikler bulunmaktadır. Gözle görülemeyecek kadar ince oyulmuştur. Bu deliklerin hava geçirgenliği günümüz teknolojisinde dahi net bir şekilde anlaşılamamaktadır. Kılcal hava geçirgenliğinin sırrı hala çözülememektedir.

Özkonak yeraltı şehri müzesi 1972 yılında ziyarete açılmıştır. Ancak şehrin tamamı henüz temizlenmemiştir. Eskiden civar köydeki evlerin her birinin bu yeraltı şehri ile tünellerle bağlantılı olduğu söylense de zaman içerisinde sel gibi doğa olayları nedeniyle bu tüneller topraklarla dolup gitmiştir. Yeraltı şehri 4 katlı inşa edilmiştir. Özkonak Yeraltı Şehri esasında apartmanı andırır. Girişinde hayvanların kolay girebilmesi için ahırlar bulunmaktadır. Duvarlara ise iplerini bağlayabilmek için düzenekler oyulmuştur. Alt katlara inildikçe daireler oluşmaktadır. 4 büyük salon ve 10 küçük oda bulunmaktadır. Bu odacıkların bazıları kiler olarak kullanılmaktadır. Bazıları da saklanma amacı ile kullanılmıştır. Geniş aileler ve çekirdek aileler için hep farklı odalar bulunmaktadır. Girişleri denetlemek için oluşturulmuş olan avlanma delikleri de yer almaktadır.

Odalar dışında yeraltı şehrinde 8 kuyu ve 3 havalandırma bulunmaktadır. Dört mezar ve testilerin bulunduğu depolar şehir içindedir. Girişi ile çıkışı arasındaki mesafe 10 km şeklindedir. Şehrin en alt kısmında sadece tek bir kişinin ilerleyebileceği şekilde dar tüneller yer almaktadır. Henüz tam olarak temizlenmemiş olsa dahi temizlendiği kadarı ile geniş alanlara yayıldığı anlaşılmaktadır. Birbirlerine bağlı olan tünellerle bağlanan kısımları ziyarete açık bir şekilde ziyaretçilerini ağırlamaktadır. Müze olarak kullanılmakta olan yeraltı şehri mutlaka gidip görülmesi gerekli olan yerlerdendir.

Özkonak Yeraltı Şehri tarihi M.Ö. 400’lü yıllarda yapıldığı düşünülmektedir. Konum açısından bölgenin oyulmaya ve şekillendirmeye müsait bir yapısı bulunmaktadır. Eski zamanlarda insanlar bu yapıların kolaylıkla oyulabilmesi nedeni ile barınma ihtiyaçlarını karşılayabilmişlerdir. Yiyecekler burada en iyi şekilde depolanabilmektedir.

Arkeologların çalışmaları sonucunda Özkonak bölgesinin Geç Hitit döneminin Tabal adı verilen 24 beylikli federasyonlarında prensliklerin mekanı olarak kullanılmakta imiş. Sonralarda ise Persler ve Helenistik dönem Roma’nın topraklarına katılmıştır. Zeus mabedi buradaydı denilmektedir. Roma dönemi sonrasında da bölgenin Bizans tarafından ele geçirilmesi nedeni ile ilk Hristiyanlar buraya göç etmişlerdir. Arapların yoğun akınlarından kaçınmak Özkonak civarına göç etmişlerdir. Aziz Basil önderliği ile birlikte kayalar oyularak kendilerine ait yeni bir şehir kurmuşlardır. Dünyanın ilk coğrafyacısı olarak kaynaklarda geçmekte olan Strabon 12.Kitabının 538.sayfasında Avanos’un yukarısında tepe olarak adlandırılan yerde piskoposun mezarının bulunduğunu söyler ve eski mabed harabelerinden bahseder. Kitabına göre burası Zeus’tur.

Yaz ve kış sezonlarında ayrı ayrı ziyaretçilerini kabul etmekte olan bu yeraltı şehri günlük pek çok kişiyi ağırlamaktadır. Yaz sezonlarında günlük ortalama ziyaretçi sayısı 500’ü aşmaktadır. Kapadokya Özkonak Yeraltı Şehri’nin bağlı olduğu il Nevşehir ilidir. İl merkezine olan uzaklığı 35 km şeklindedir. Avanos’a bağlı olan bu yeraltı şehri birbirinden farklı özellikleri, gizemleri ve efsaneleri nedeni ile oldukça önemli bir yere sahiptir. Tarihi izleri, özellikleri ile pek çok kişinin dikkatlerini üzerine çekmekte, yerli ve yabancı turistleri ağırlamaktadır. Avanos içerisinde yer alan şehir mutlaka gezilip görülmesi gerekli olan yerlerdendir. Turizm açısından da son derece önem kazanmaktadır.

Özkonak Yeraltı Şehri Yol Tarifi

Özkonak yeraltı şehrinin Avanos’a olan uzaklığı 14 km şeklindedir. Özkonak Yeraltı Şehri yol tarifi ziyaret etmek isteyen kişiler tarafından merak edilmektedir. Kişiler kendi araçları ile birlikte burayı ziyarete gelebilmektedirler. Nevşehir – Avanos yolu üzerinden Özkonak istikametinde ilerlendiğinde yeraltı şehrine ulaşabilmek mümkündür. Toplu taşıma kullanmak isteyenler için ise şehir merkezinden tur otobüsleri tercih edilebilir. Tur otobüsleri ile birlikte Özkonak kasabasına ulaşılmakta ve sonrasında araçlarla birlikte yeraltı şehrine ulaşım sağlanmaktadır. Oldukça ucuz bir şekilde tur otobüsleri ile ulaşım sağlamak mümkündür.

Özkonak Yeraltı Şehri giriş ücreti bulunmaktadır. Bu ücret ile birlikte müze olarak geçmekte olan yeraltı şehrine giriş yapılabilmektedir. Yaz saatleri ve kış saatleri aralığında istenilen vakitlerde ziyaretler yapılabilmektedir. Yaz aylarında saat 08.00 ile 19.00 saatleri arasında ziyaretler gerçekleştirilebilir. Kış aylarında ise saat 08.00 ile 17.00 saatleri arasında ziyaretler gerçekleştirilebilmektedir. 2023 yılı giriş ücreti 50 TL olarak belirlenmiştir.

Bunun yanında bayramlarda kapalı olan saatlerine dikkat etmek gereklidir. T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından dini bayramların birinci gününde saat 13.00 saatine kapalı tutulmaktadır. Bu saat aralıklarına dikkat edilerek istenilen vakitler içerisinde ziyaretler gerçekleştirilebilmektedir. Aynı zamanda Özkonak Yeraltı Şehri müzekart ile birlikte de ziyarete açıktır. Müzekarta sahip olan kişiler yılda iki kez istedikleri gibi ziyaretlerini gerçekleştirebilmektedir. Plus Müzekart sahibi olan kişiler sınırsız bir şekilde ziyaretlerini gerçekleştirebilmektedirler.

Özkonak Yeraltı Şehri’nin hayrete düşürecek gizemlerinin yanında civarda daha pek çok sır barındıran yerler bulunmaktadır. Farklı çağlardan günümüze kadar ulaşmış olan eserler mutlaka görülmelidir. Özkonak’a bağlı olan 5 km mesafedeki Akçaşehir harabeleri bulunmaktadır. Burası çok eskilerde panayır ve pazar olarak kullanılmıştır. Kayadan oyma kral mezarları ve kesme taşla işlenmiş olan duvarlar hala durmaktadır. Tarihi izleri yakından görebilmek için ziyaret etmek şarttır.

Özkonak-Avanos yolunun sol tarafında ise efsaneleri ile ünlü olan M.S. 6. yüzyıla ait olan Belha Sarayı yer almaktadır. Cezaevi diye anılmakta olan karanlık odası ve bir zamanlar atların bağlı olduğu yemlikler görülmeye değer olan alanlardır. Peribacaları, beyaz tepe üzerinde gün batımı görülmeye değer olan bölgelerdendir.

Çanak çömleği ile meşhur olan Avanos bölgesi pek çok tarihi izlere sahiptir. Bu nedenle civar bölgesi mutlaka gezilmeli, görülmelidir. Avanos’un 5 km ötesinde yer alan Çavuşin’e gidilerek burada yer alan yeraltı şehri ziyaret edilebilir ve tarihi şölene yakından tanıklık edilebilir. Aynı şekilde Özkonak kadar büyük bir öneme sahip olan, Nevşehir’e 21 km uzaklıkta olan Kaymaklı Yeraltı Şehri de mutlaka ziyaret edilmesi gerekli olan bölgeler içerisinde yer almaktadır. Derinkuyu Yeraltı Şehri de Kaymaklı’dan sonra 9 km uzaklıkta kalmaktadır. Bu yeraltı şehirleri mutlaka görülmesi gerekli olan şehirlerdir. Her birinin kendisine özgü özellikleri ve önemi vardır.

Derinkuyu Yeraltı Şehri, dünyanın en büyük yeraltı şehri olarak bilinir. Bölgedeki irili ufaklı pek çok yeraltı şehri ile de bağlantısı bulunmaktadır. Güncel araştırmalar sonunda henüz Özkonak ve Derinkuyu Yeraltı Şehirleri arasında bir bağlantı bulunamamıştır. Ancak iki yeraltı şehri arasında tünellerin olduğu tahmin edilmektedir. Eğer Avanos’a gelmiş ve Özkonak Yeraltı Şehri’ni gezmişseniz Derinkuyu Yeraltı Şehri’ni dönmeden kesinlikle geri dönmemelisiniz. Aralarında yaklaşık 10 km’lik bir uzaklık bulunur. Eğer müze kartınız bulunuyorsa Derinkuyu Yeraltı Şehri’ni ücretsiz olarak gezebilirsiniz. Sabah saat 08.00 ile 17.00 arasında yeraltı şehri açıktır. Ancak tek başınıza gezmek yerine bir gruba katılmayı deneyebilirsiniz. Böylece kaybolma riskini ortadan kaldırmış olursunuz.